Fair Trade

Waar staat Fair Trade eigenlijk voor?

Fair Trade of eerlijke handel staat voor een gelijkwaardige manier van handel drijven, gebaseerd op dialoog, transparantie en respect.
De Wereldwinkels vinden dat de wereldhandel moet veranderen zodat producenten een kans krijgen op een leven zonder armoede en met voldoende kansen op ontwikkeling. Met de verkoop van producten laten zij zien dat handel ook anders kan. Zij bieden de Nederlandse consument een keuze. Koop je een cadeau in de Wereldwinkel, dan draag je bij aan de ontwikkeling van de makers ervan.

Wat onderscheidt eerlijke handel van gewone handel?

Maar hoe wordt een gelijkwaardige manier van handeldrijven nu vormgegeven?
Wereldwinkels en Fair Trade Shops onderscheiden zich van andere winkels doordat zij artikelen uit ontwikkelingslanden verkopen met aandacht voor de volgende punten: respect voor mens en milieu, een duurzame handelsrelatie, ondersteuning bij productontwikkeling en transparantie van de handelsketen.

In fairtrade kiezen we bewust onze handelspartners. De producentengroepen en exportorganisaties die schuil gaan achter de producten in de Wereldwinkel hebben allen een expliciet sociaal beleid. Zo zijn veel van de mensen die de producten maken arm en/of ‘kansarm’: zij maken weinig kans op ontwikkeling. Zonder de fairtrade van de Wereldwinkels hebben zij minder of geen kansen op de westerse exportmarkt.

 

Respect voor mens en milieu

Wereldwinkels vinden dat producten gemaakt en verhandeld moeten zijn met respect voor mens en milieu. Daar is op diverse manieren aandacht voor. Zo streeft iedereen in de eerlijke-handelsketen naar verbetering van de positie van vrouwen en naar afwezigheid van discriminatie naar ras, geslacht of godsdienst. Producenten moeten zorgen voor behoorlijke werkomstandigheden en vakbondsvrijheid voor hun werknemers. Hun activiteiten mogen het milieu niet te zeer belasten en er mag geen sprake zijn van uitbuiting van kinderen. Als kinderen bij de productie helpen, dan moet dat zeer beperkt zijn, niet een verplicht karakter hebben. Daarnaast moeten zij naar school kunnen en vrije tijd hebben.

Wereldwinkels vinden ook dat producenten een ‘leefbaar loon’ horen te krijgen. Vroeger werd dit een ‘eerlijke prijs’ genoemd. Producenten moeten naar lokale maatstaven in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Als ze fulltime voor eerlijke-handelsorganisaties werken, moeten ze daarvan voedsel, kleding en onderdak en hun bedrijfsvoering kunnen bekostigen en hun kinderen naar school kunnen laten gaan. Wat precies een leefbaar loon is, is moeilijk vast te stellen en te standaardiseren. Want wat je nodig hebt om behoorlijk van te leven, verschilt per land en zelfs per streek. De Landelijke Vereniging van Wereldwinkels heeft een methode ontwikkeld die zij gebruikt bij controlebezoeken aan producenten. Zo onderzoeken ze steekproefsgewijs of de producent genoeg betaald krijgt.

Duurzame handelsrelatie

Importeurs van fairtrade producten gaan een langdurige handelsrelatie met producenten aan. Dit biedt hun voor langere tijd zekerheid. Ook een voorschot kan producenten helpen. Elke importeur biedt op zijn eigen manier ondersteuning aan producenten. De Wereldwinkels juichen dit toe. Duurzame ontwikkeling is een kwestie van een lange adem, waarbij de kennis en ervaring van de producentenorganisatie langzaam wordt opgebouwd. Dit is niet altijd even makkelijk, en voor sommige producenten is het dagelijks bestaan zo zwaar dat professionaliseren en schaalvergroting voorlopig een toekomstdroom is.

Ondersteuning bij productontwikkeling en bedrijfsvoering

Wereldwinkels vinden dat producenten naast de zekerheid van een langdurige handelsrelatie ook steun en advies verdienen. Bij de ontwikkeling van hun bedrijf en producten, in de vorm van adviezen, krediet of bemiddeling. Maar ook door bijvoorbeeld informatie te geven over de wensen en verwachtingen van consumenten wereldwijd, waardoor ze meer producten kunnen verkopen. Of door het vinden van en toegang krijgen tot nieuwe afzetmarkten voor hun producten. Door daar waar nodig ondersteuning te bieden, maken we de producentenorganisaties sterker en onafhankelijker. Het uiteindelijke doel is tenslotte dat producenten bij machte zijn om ook buiten de fairtrade kanalen te gaan verkopen en te kunnen groeien.

 

Transparantie van de handelsketen

Wereldwinkeliers reizen niet zelf naar ontwikkelingslanden om daar bij zilversmeden, pottenbakkers en andere ambachtslieden producten in te kopen. Ze betrekken hun producten bij importeurs die door de Landelijke Vereniging van Wereldwinkels worden erkend. Dit betekent dat ze voldoen aan de criteria voor eerlijke handel. Ook importeurs doen niet altijd rechtstreeks zaken met producenten: ze werken ook met gespecialiseerde organisaties in ontwikkelingslanden. Dit is allemaal niet belangrijk, zolang de werkwijze van de importeurs en die van haar producentenorganisaties maar transparant is. In de keten van eerlijke handel geven alle partners inzicht in hun handelswijze en hun bedrijfsvoering. Deze transparantie is van belang voor de betrouwbaarheid van de hele keten.